Children taking part in a painting competition
Dhadi Jatha (Bald Singers) performing on the stage
Releasing the Souvenir
Preparing for the flag song
A play in progress
March past of the volunteers
Flag hoisting
Punjabi Tribune,November 2, 2011
ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਨਕਲਾਬੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰਸੇ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦਾ ਹੋਕਾ
Punjabi Tribune,November 2, 2011
ਨਿੱਜੀ ਪੱਤਰ ਪ੍ਰੇਰਕ ਜਲੰਧਰ, 1 ਨਵੰਬਰ
ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਇਨਕਲਾਬੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰਸੇ ਨਾਲ ਜੋੜਨ, ਦੇਸ਼ ਭਗਤਾਂ ਦੀਆਂ ਯਾਦਗਾਰਾਂ ਸੰਭਾਲਣ ਅਤੇ ਕੱਟੜਵਾਦੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਡਟਵਾਂ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਹੋਕਾ ਦਿੰਦਿਆਂ 20ਵਾਂ ਮੇਲਾ ਗਦਰੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦਾ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ।
ਚਾਰ ਦਿਨ ਚੱਲੇ ਇਸ ਮੇਲੇ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਝੰਡੇ ਦੇ ਗੀਤ ਨੇ ਹਰ ਇਕ ਦੇ ਰੌਂਗਟੇ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਨਾਟਕਾਂ ਵਾਲੀ ਰਾਤ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਭਾਅ ਜੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਰਹੀ। ਮੇਲੇ ‘ਚ ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਚ ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਜੰਗ-ਏ-ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ ਪਹੁੰਚੇ। ਗ਼ਦਰੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਮੇਲੇ ਦੇ ਅਖੀਰਲੇ ਦਿਨ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਰਾਭਾ ਨਗਰ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ‘ਚ ਗ਼ਦਰੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਮੇਲੇ ਦੇ ਵਿੱਲਖਣ ਰੰਗ ਅਮੋਲਕ ਸਿੰਘ ਦੇ ਲਿਖੇ ‘ਝੰਡੇ ਦੇ ਗੀਤ’ ਦੇ ਬੋਲ ਅਜਿਹੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਲੂਣ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਮੇਲਾ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਰਘੁਬੀਰ ਕੌਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੀ 2013 ਵਿੱਚ ਆ ਰਹੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਲਈ ਜਨ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਵੱਲ ਵਧਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਮੇਲੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਬੁਲਾਰੇ ਕਾਮਰੇਡ ਪ੍ਰਗਟ ਸਿੰਘ ਜਾਮਾਰਾਏ ਵੱਲੋਂ ਇਨਕਲਾਬੀ ਨਾਅਰਿਆਂ ਦੀ ਗੜਗੜਾਟ ‘ਚ ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਜਾਮਾਰਾਏ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੇ ਯੋਧਿਆਂ ਦਾ ਮਹਾਨ ਵਿਰਸਾ ਸਾਥੋਂ ਇਹ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਪੈਰ ਪਾਸਾਰ ਰਹੀਆਂ ਫਿਰਕੂ, ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਕੱਟੜਵਾਦੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਡਟ ਕੇ ਵਿਰੋਧ ਕਰੀਏ ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕ ਵਿਰੋਧੀ ਨੀਤੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜੱਦੋ ਜਹਿਦ ਤੇ ਫਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤੀ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨੇੜਿਓਂ ਹੋ ਕੇ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਇਸ ਮੌਕੇ ਬਾਬਾ ਆਇਆ ਸਿੰਘ ਰਿਆੜਕੀ ਕਾਲਜ ਤੁਗਲਵਾਲਾ ਦੀਆਂ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਨੇ ਵੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਅਮੋਲਕ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਲਮ ਨਾਲ ਉੱਕਰੇ ਝੰਡੇ ਦਾ ਗੀਤ ‘ਗੀਤ ਬਗਾਵਤ ਦਾ’ ਨੇ ਪੱਗੜੀ ਸੰਭਾਲ ਜੱਟਾ ਲਹਿਰ, ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ, ਬੱਬਰ ਅਕਾਲੀ ਲਹਿਰ, ਕਿਰਤੀ ਲਹਿਰ, ਨੌਜਵਾਨ ਭਾਰਤ ਸਭਾ, ਫੌਜੀ ਤੇ ਨੇਵੀ ਬਗਾਵਤਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦਿਲ ਟੁੰਬਵੇਂ ਤੇ ਕਲਾਤਮਿਕ ਅੰਦਾਜ਼ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਝੰਡੇ ਦੀ ਗੀਤ ‘ਚ ਜਲੰਧਰ, ਬਿਲਗਾ, ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ, ਬਠਿੰਡਾ, ਜਾਮਾਰਾਏ (ਤਰਨਤਾਰਨ) ਤੇ ਬਰਨਾਲਾ, ਚਮਕੌਰ ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਸਾਹਨੇਵਾਲ ਦੇ ਕਰੀਬ 85 ਦੇ ਕਰੀਬ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ। ਬੈਂਡ ਰਾਹੀਂ ਸਲਾਮੀ ਐਸ.ਆਰ.ਟੀ. ਡੀ.ਏ.ਵੀ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ ਬਿਲਗਾ ਨੇ ਦਿੱਤੀ।
ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਸਟੇਡੀਅਮ ਸਟੇਜ ਤੋਂ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਯਾਦਗਾਰ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਦਰਤੀ ਸੋਮਿਆਂ ਦੇ ਘਾਣ ਸਮੇਤ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਫਤੀ ਰੂਪ ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨਿਗਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੇ ਸਮੁੱਚੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਖਤਰੇ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਵਰਤਾਰੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦੋਸ਼ੀ ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ।
ਮੇਲੇ ਦੌਰਾਨ ਬੁੱਕ ਸਟਾਲ ਸਾਹਿਤ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦੇ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣੇ ਰਹੇ। ਇਸ ਵਾਰ ਫਲਸਫਾ (ਦਰਸ਼ਨ), ਇਤਿਹਾਸ, ´ਾਂਤੀਕਾਰੀ, ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸਬੰਧੀ ਸਾਹਿਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਰੋਲਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਡਾ. ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਨੇ ਤਕਰੀਰ ‘ਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ‘ਚ ਫੌਜੀ ਬਗਾਵਤਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਣਮੱਤੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ। ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਯਾਦਗਰ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਸੋਵੀਨਰ ਤੇ ‘ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ‘ਚ ਬਾਗੀ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਦੇਣ (ਲੇਖਕ, ਪ੍ਰੋ. ਦਿਲਬੀਰ ਕੌਰ ਤੇ ਡਾ. ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ) ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਗ਼ਦਰੀ ਸ਼ਹੀਦ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸਾਹਿਬਆਣਾ (ਲੁਧਿਆਣਾ) ਤੇ ਮੇਲੇ ‘ਚ ਲੰਗਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ‘ਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ ਧਰਦਿਓ, ਠੱਠੀਆਂ ਤੇ ਬੁੱਟਰ ਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕਵੀਸ਼ਰ ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ ਜੋਗੀ ਦੇ ਜਥੇ ਨੇ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀਰ ਰਸ ‘ਚ ਰੰਗ ਦਿੱਤਾ। ਦਿਨ ਭਰ ਚੱਲੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਮਾਗਮ ‘ਚ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਮੰਡਲੀ ਭਦੌੜ (ਮਾਸਟਰ ਰਾਮ ਕੁਮਾਰ) ਨੇ ਗੀਤ ਗਾ ਕੇ ਰੰਗ ਬੰਨਿ੍ਹਆ। ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਮੰਡਲੀ ਛਾਜਲੀ (ਦੇਸ ਰਾਜ ਛਾਜਲੀ) ਦੇ ਜਥੇ ਨੇ ‘ਗ਼ਦਰ ਦੀਆਂ ਗੂੁੰਜਾਂ’ ਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਾਟਕਕਾਰ ਭਾਅ ਜੀ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਵਾਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਵਿਅੰਗ ਕਰਦੀ ਸਕਿੱਟ ‘ਥ੍ਰੀ ਜੀ ਬਾਬੇ’ ਨੇ ਮੇਲਾ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦੀਆਂ ਖੂਬ ਤਾੜੀਆਂ ਬਟੋਰੀਆਂ। ਬਾਬਾ ਗੋਬਿੰਦ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਸਠਿਆਲਾ (ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ) ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਮੇਲੇ ਦੀ ਸਟੇਜ ਤੋਂ ਰੈਵੋਲੂਸ਼ਨਰੀ ਕਲਚਰਲ ਫਰੰਟ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਗੀਤ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ।
ਚਾਰ ਦਿਨ ਚੱਲੇ ਇਸ ਮੇਲੇ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਝੰਡੇ ਦੇ ਗੀਤ ਨੇ ਹਰ ਇਕ ਦੇ ਰੌਂਗਟੇ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਨਾਟਕਾਂ ਵਾਲੀ ਰਾਤ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਭਾਅ ਜੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਰਹੀ। ਮੇਲੇ ‘ਚ ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਚ ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਜੰਗ-ਏ-ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ ਪਹੁੰਚੇ। ਗ਼ਦਰੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਮੇਲੇ ਦੇ ਅਖੀਰਲੇ ਦਿਨ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਰਾਭਾ ਨਗਰ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ‘ਚ ਗ਼ਦਰੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਮੇਲੇ ਦੇ ਵਿੱਲਖਣ ਰੰਗ ਅਮੋਲਕ ਸਿੰਘ ਦੇ ਲਿਖੇ ‘ਝੰਡੇ ਦੇ ਗੀਤ’ ਦੇ ਬੋਲ ਅਜਿਹੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਲੂਣ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਮੇਲਾ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਰਘੁਬੀਰ ਕੌਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੀ 2013 ਵਿੱਚ ਆ ਰਹੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਲਈ ਜਨ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਵੱਲ ਵਧਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਮੇਲੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਬੁਲਾਰੇ ਕਾਮਰੇਡ ਪ੍ਰਗਟ ਸਿੰਘ ਜਾਮਾਰਾਏ ਵੱਲੋਂ ਇਨਕਲਾਬੀ ਨਾਅਰਿਆਂ ਦੀ ਗੜਗੜਾਟ ‘ਚ ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਜਾਮਾਰਾਏ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੇ ਯੋਧਿਆਂ ਦਾ ਮਹਾਨ ਵਿਰਸਾ ਸਾਥੋਂ ਇਹ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਪੈਰ ਪਾਸਾਰ ਰਹੀਆਂ ਫਿਰਕੂ, ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਕੱਟੜਵਾਦੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਡਟ ਕੇ ਵਿਰੋਧ ਕਰੀਏ ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕ ਵਿਰੋਧੀ ਨੀਤੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜੱਦੋ ਜਹਿਦ ਤੇ ਫਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤੀ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨੇੜਿਓਂ ਹੋ ਕੇ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਇਸ ਮੌਕੇ ਬਾਬਾ ਆਇਆ ਸਿੰਘ ਰਿਆੜਕੀ ਕਾਲਜ ਤੁਗਲਵਾਲਾ ਦੀਆਂ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਨੇ ਵੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਅਮੋਲਕ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਲਮ ਨਾਲ ਉੱਕਰੇ ਝੰਡੇ ਦਾ ਗੀਤ ‘ਗੀਤ ਬਗਾਵਤ ਦਾ’ ਨੇ ਪੱਗੜੀ ਸੰਭਾਲ ਜੱਟਾ ਲਹਿਰ, ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ, ਬੱਬਰ ਅਕਾਲੀ ਲਹਿਰ, ਕਿਰਤੀ ਲਹਿਰ, ਨੌਜਵਾਨ ਭਾਰਤ ਸਭਾ, ਫੌਜੀ ਤੇ ਨੇਵੀ ਬਗਾਵਤਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦਿਲ ਟੁੰਬਵੇਂ ਤੇ ਕਲਾਤਮਿਕ ਅੰਦਾਜ਼ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਝੰਡੇ ਦੀ ਗੀਤ ‘ਚ ਜਲੰਧਰ, ਬਿਲਗਾ, ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ, ਬਠਿੰਡਾ, ਜਾਮਾਰਾਏ (ਤਰਨਤਾਰਨ) ਤੇ ਬਰਨਾਲਾ, ਚਮਕੌਰ ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਸਾਹਨੇਵਾਲ ਦੇ ਕਰੀਬ 85 ਦੇ ਕਰੀਬ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ। ਬੈਂਡ ਰਾਹੀਂ ਸਲਾਮੀ ਐਸ.ਆਰ.ਟੀ. ਡੀ.ਏ.ਵੀ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ ਬਿਲਗਾ ਨੇ ਦਿੱਤੀ।
ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਸਟੇਡੀਅਮ ਸਟੇਜ ਤੋਂ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਯਾਦਗਾਰ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਦਰਤੀ ਸੋਮਿਆਂ ਦੇ ਘਾਣ ਸਮੇਤ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਫਤੀ ਰੂਪ ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨਿਗਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੇ ਸਮੁੱਚੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਖਤਰੇ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਵਰਤਾਰੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦੋਸ਼ੀ ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ।
ਮੇਲੇ ਦੌਰਾਨ ਬੁੱਕ ਸਟਾਲ ਸਾਹਿਤ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦੇ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣੇ ਰਹੇ। ਇਸ ਵਾਰ ਫਲਸਫਾ (ਦਰਸ਼ਨ), ਇਤਿਹਾਸ, ´ਾਂਤੀਕਾਰੀ, ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸਬੰਧੀ ਸਾਹਿਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਰੋਲਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਡਾ. ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਨੇ ਤਕਰੀਰ ‘ਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ‘ਚ ਫੌਜੀ ਬਗਾਵਤਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਣਮੱਤੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ। ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਯਾਦਗਰ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਸੋਵੀਨਰ ਤੇ ‘ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ‘ਚ ਬਾਗੀ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਦੇਣ (ਲੇਖਕ, ਪ੍ਰੋ. ਦਿਲਬੀਰ ਕੌਰ ਤੇ ਡਾ. ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ) ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਗ਼ਦਰੀ ਸ਼ਹੀਦ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸਾਹਿਬਆਣਾ (ਲੁਧਿਆਣਾ) ਤੇ ਮੇਲੇ ‘ਚ ਲੰਗਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ‘ਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ ਧਰਦਿਓ, ਠੱਠੀਆਂ ਤੇ ਬੁੱਟਰ ਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕਵੀਸ਼ਰ ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ ਜੋਗੀ ਦੇ ਜਥੇ ਨੇ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀਰ ਰਸ ‘ਚ ਰੰਗ ਦਿੱਤਾ। ਦਿਨ ਭਰ ਚੱਲੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਮਾਗਮ ‘ਚ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਮੰਡਲੀ ਭਦੌੜ (ਮਾਸਟਰ ਰਾਮ ਕੁਮਾਰ) ਨੇ ਗੀਤ ਗਾ ਕੇ ਰੰਗ ਬੰਨਿ੍ਹਆ। ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਮੰਡਲੀ ਛਾਜਲੀ (ਦੇਸ ਰਾਜ ਛਾਜਲੀ) ਦੇ ਜਥੇ ਨੇ ‘ਗ਼ਦਰ ਦੀਆਂ ਗੂੁੰਜਾਂ’ ਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਾਟਕਕਾਰ ਭਾਅ ਜੀ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਵਾਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਵਿਅੰਗ ਕਰਦੀ ਸਕਿੱਟ ‘ਥ੍ਰੀ ਜੀ ਬਾਬੇ’ ਨੇ ਮੇਲਾ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦੀਆਂ ਖੂਬ ਤਾੜੀਆਂ ਬਟੋਰੀਆਂ। ਬਾਬਾ ਗੋਬਿੰਦ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਸਠਿਆਲਾ (ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ) ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਮੇਲੇ ਦੀ ਸਟੇਜ ਤੋਂ ਰੈਵੋਲੂਸ਼ਨਰੀ ਕਲਚਰਲ ਫਰੰਟ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਗੀਤ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ।
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਨਾਟਕ ਕਲਾ ਕੇਂਦਰ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਨਾਟਕ ‘ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਮੁੱਲ’ ਨਾਲ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਨਾਟਕਾਂ ਭਰੀ ਰਾਤ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਖਤਮ ਹੋਇਆ। ਡਾ. ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ (ਅਦਾਕਾਰ ਮੰਚ, ਮੋਹਾਲੀ) ਦੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨਾ ‘ਚ ਨਾਟਕ ‘ਬਾਬਾ ਬੋਲਦਾ ਹੈ’ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰੋ. ਅੰਕੁਰ ਸ਼ਰਮਾ (ਯੁਵਾ) ਦੀ ਟੀਮ ਵੱਲੋਂ ‘ਖ਼ਰਾਸ਼ੇਂ, ਅਨੀਤਾ-ਸ਼ਬਦੀਸ਼ (ਸੁਚੇਤਕ ਰੰਗ ਮੰਚ, ਮੋਹਾਲੀ) ਵੱਲੋਂ ਲਾਲ ਕਨੇਰ, ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ (ਮੰਚ ਰੰਗ ਮੰਚ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ) ਵੱਲੋਂ ‘ਕਥਾ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ’ ਤੇ ਪ੍ਰੋ. ਅਜਮੇਰ ਸਿੰਘ ਔਲਖ ਦੇ (ਲੋਕ ਕਲਾ ਮੰਚ, ਮਾਨਸਾ) ਵੱਲੋਂ ਨਾਟਕ ‘ਪਗੜੀ ਸੰਭਾਲ ਜੱਟਾ’ ਖੇਡੇ ਗਏ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ 1 ਤੇ 2 ਨਵੰਬਰ ਦੀ ਰਾਤ ਨਾਟਕਾਂ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ।
No comments:
Post a Comment